Қазақстандықтарға зейнетке ерте немесе кешігіп шығу құқығын бергісі келеді

2024 жылғы 6 қарашада үкіметте өткен баспасөз мәслихатында Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрі Светлана Жақыпова Қазақстанда ерте және кешіктірілген зейнеткерлік құқықтарды енгізу идеясын түсіндірді, деп хабарлайды Zakon.kz тілшісі.

Еңбек министрлігі басшысының айтуынша, тұрақты жұмыс істейтін зейнеткерлердің төлемдері тоқтатылып, зейнетақылары төленбейді деген әңгіме болған жоқ.

"Зейнеткерлікке ерте және кешігіп шығу құқығы туралы айтты, егер адам зейнеткерлікке шығуды кешіктірсе және жұмыс істегісі келсе, оған зейнетақы бермеу керектігі айтылды. Бұл белгіленген зейнеткерлер жұмыс істесе, төлемдері тоқтатылады дегенді білдіре ме? Әрине жоқ. Адам зейнеткерлік жасқа жеткенде таңдау құқығына ие болатыны тек болашақтың ісі. Бұл бүгін де емес, ертең де емес, келесі жылы да емес", — деп қосты Светлана Жақыпова.

Ол бұл мәселенің сарапшылық деңгейінде қаралып жатқанын және бұл мәселенің кейінге қалдырылған немесе мерзімінен бұрын зейнетке шығу құқығы тұрғысынан арнайы қарастырылып жатқанын атап өтті.

"Кешіккен зейнеткерлікке шығу, егер адам жұмыста қалып, зейнетке шыққысы келмесе, онда зейнетақы тек бюджеттен төленбейді, ал жинақтар белгілі бір зейнеткерлік жасқа жеткенде алынады және бұл төлемдер алынады. Оларды ешкім талап ете алмайды. Біз тек мемлекеттік бюджет туралы айтып отырмыз және бұл Конституция кепілдік берген негізгі төлем төленетіндігі тұрғысынан қарастырылуы керек. Мәселе тек ынтымақ жүйесіне қатысты – ол қазіргі уақытта қаржыландырылмайды, бюджетте жоқ адамдар да, бизнес те емес. Жарналар ол жаққа кетпейді, бұл бюджеттік міндет", — деп түсіндірді Светлана Жақыпова.

Ал, министрдің айтуынша, көп балалы аналар, мүгедек бала тәрбиелеп отырған аналар, ауыр еңбек жағдайында жұмыс істейтін азаматтар ерте зейнетке шыққысы келеді.

"Мерзімінен бұрын шығу құқығы 25 жылдан кем емес жұмыс өтілі болуы, яғни осы көп жылдарға жарналар жасалуы тиіс деген міндетті талапқа мүмкіндік береді және жасайды. Неліктен бұл ерекше талап? Бүгінде, мысалы, көп балалы аналар үшін мемлекет 12 жылдан аспайтын тікелей бала күтімін олардың еңбек өтіліне санайды. Елестетіп көріңізші, мемлекет 12 жылды сыйлықақы ретінде санайды және сәйкесінше, ана кем дегенде 12 жыл жұмыс істеуі керек. Сондықтан бұл нормалар қоғам мақұлдаса, жұмыс істеуге тура келеді...Әркім өзінің ақша тауып, зейнетақы жарналарын жасайтынына және оның кәрілігі қамтамасыз етілетініне сенімді болуы керек. Және ол дұрыс таңдау жасай алады: жұмыста қалу немесе демалысқа бару. Біздің ұзақ мерзімді мақсатымыз – дәл осы", – деп түйіндеді сөзін Светлана Жақыпова.

2024 жылдың 1 қарашасында Қазақстанда жұмыс істейтін зейнеткерлерді таңдау жасауға мәжбүрлемек болғаны белгілі болды. Бұдан кейін журналистермен кездесуде Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрі Светлана Жақыпова жұмыс істейтін зейнеткерлерге зейнетақы төлеуді тоқтату туралы ұсынысқа қатысты пікір білдірді.