Сарапшылар кәмпит сатып алғанда неге назар аудару керектігін айтты
Кешенді сараптама жүргізу үшін, сондай-ақ, техникалық регламент талаптарына сәйкестігі туралы декларацияның бар-жоғы туралы ақпаратты білу мақсатында олар зертханаға тапсырылды.
Сурет: Жанна Биятан
Сарапшы Жанна Биятанның айтуынша, өнімді сатып алу кезінде сатушы тауардың сәйкестігі туралы декларацияны ұсынбаған, сондықтан өнім Ақмола облысы бойынша Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігі Санитарлық-эпидемиологиялық бақылау комитеті "Ұлттық сараптама орталығы" ШЖҚ РМК филиалының аккредиттелген зертханасына сынау үшін жіберілген.
Қазақстан Республикасы "Тұтынушылардың құқықтарын қорғау туралы" заңының 27-бабы 3-тармағына сәйкес, сәйкестігі міндетті расталуға жататын тауарларды, оның ішінде импортталатын тауарларды тиісті сәйкестік сертификаттарынсыз немесе тиісті сәйкестік декларациясыз өткізуге жол берілмейді.
Одан әрі қолда бар ақпараттық ресурстар арқылы ЕАЭО-ның берілген сәйкестік сертификаттары мен тіркелгенсәйкестік декларацияларының бірыңғай тізілімі мен декларациялардың қазақстандық тізілімі бұл өнімнің тіркелуін таппады, – деп жалғастырды сөзін сарапшы Жанна Үрметханқызы.
Ақмола облысының Ұлттық сараптама орталығы Кеден одағының "Тағамдық өнімдердің таңбаламасына қатысты" (КО ТР 022/2011) техникалық регламентіне сәйкес сәйкессіздіктерді қоспағанда, зерттеулер жүргізу кезінде қауіпсіздік көрсеткіштері бойынша басқа да бұзушылықтар анықталған.
Осыған байланысты "Маңғыстау облыстық тұтынушылардың құқықтарын қорғау қоғамы" қоғамдық бірлестігі әлеуметтік жоба аясында сараптама қорытындысын бұқаралық ақпарат құралдарында жариялауға міндетті.
Зертханалық зерттеу нәтижелері бойынша төмендегідей сәйкессіздіктер анықталды:
Азық-түлік өнімдерін пайдалану бойынша ұсынымдар немесе шектеулер жоқ, ЕАЭО-ға мүше мемлекеттердің нарығында өнім айналымының бірыңғай белгісі жоқ және таңбаламадағы барлық ақпарат тек шет тілінде көрсетілген (05.07.2024 жылғы №РО-24-08773/282 тамақ өнімдері сынамаларын зерттеу хаттамасы).
Өнімді тиісті тексеруден өткізу қиын болды.
"Маңғыстау облыстық тұтынушылардың құқықтарын қорғау қоғамы" қоғамдық бірлестігінің сарапшылары түсіндіргендей, қазақ және орыс тілдеріндегі ақпараттың болмауы тауарларды сәйкестендіруді айтарлықтай қиындатады және оның сапасы мен қауіпсіздігін жан-жақты объективті тексеруге мүмкіндік бермейді.
Техникалық регламенттерді бұзу
Кеден одағының "Тағамдық өнімдердің таңбаламасына қатысты" техникалық регламентінің (КО ТР 022/2011) 4.1-бабы 2-тармағына сәйкес, қапталған тамақ өнімдерінің таңбаламасы орыс тілінде және Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттің мемлекеттік тілінде қолданылуы тиіс.
Бұл талап өнімнің техникалық реттеу нысаны ретінде сәйкестендірілуін және жіктелуін қамтамасыз ету үшін маңызды. Бұл ережені бұзу жоғары сапалы сараптама жүргізуге кедергі келтіреді және тұтынушылардың денсаулығына қауіп төндіреді, өйткені өнімнің белгіленген қауіпсіздік стандарттарына сәйкестігін анықтау мүмкін емес.
"Тұтынушы не сатып алып жатқанын білуге құқылы. Толық деректері бар өнімдердің дүкен сөрелерінде болуын қамтамасыз ету жауапкершілігі тек өндірушілерге ғана емес, сатушыларға да жүктеледі. Сатушы белгіленген стандарттарға сәйкес келмейтін өнімді сатылымға шығармауға және қаптамада барлық қажетті мәліметтердің болуын қамтамасыз етуге міндетті".Құқыққорғаушы Жанна Биятан
Осылайша, толық және дұрыс таңбалама адастыратын жағдайларды болдырмауға көмектеседі және тұтынушыларды қауіпсіздік талаптарына сәйкес келмейтін өнімдерді сатып алу қаупінен қорғайды. Сонымен қатар, сатушылар мен өндірушілер тұтынушылар үшін де, олардың бизнесі үшін де ықтимал салдардың алдын алу үшін стандарттар мен заңды талаптарды сақтау жауапкершілігін мойындауы керек.
Тұтынушыларға арналған жадынама
- Оқу жапсырмалары: Қазақ және орыс тілдеріндегі ақпаратты тексеріңіз.
- Түбіртекті сұрау: Қолма-қол ақшаны немесе сату түбіртегін сақтауды ұмытпаңыз.
- Сертификаттарды сұраңыз: Сәйкестігі бекітілгені туралы құжатының бар екеніне көз жеткізіңіз.
- Тұтынушылар өнімнің сәйкестік декларациясының, сондай-ақ қазақстандық тізілімнің бар-жоғын дербес қарау үшін ЕАЭО-ның берілген сәйкестік сертификаттары мен тіркелген сәйкестік декларацияларының бірыңғай тізілімінің ақпараттық ресурсына қол жеткізе алады.
Бұл материалды әлеуметтік жобаның орындаушысы – "Маңғыстау облыстық тұтынушылардың құқықтарын қорғау қоғамы" қоғамдық бірлестігі дайындады.
Тауарлардың (жұмыстардың, қызметтердің) сапасын зерттеу нәтижелері туралы "МОТҚҚҚ" ҚБ таратқан, сондай-ақ жарнама болып табылмайтын басқа да ақпараттар тұтынушылардың құқықтары мен заңды мүдделерін іске асыруға ықпал етеді.
Осыған ұқсас сұрақтар бойынша 87054222739 байланыс нөміріне немесе Instagram-дағы OZPP.KZ парақшасына хабарласуға болады.