Экзотиканың арғы жағы: сүтті сусындардың қауіпсіздігін тексеру
Сурет: pixabay
Дегенмен, жаңа нәрсенің дәмін татып көргіміз келсе, оның біздің заңнама талаптарына сәйкестігінің маңыздылығын ұмытып кетіп жатамыз. Өйткені, бұл жарқыраған қаптаманың арғы жағында тұтынушыға қауіп төндіретін ақпараттың жетіспеушілігі болуы мүмкін.
Мұндай жағдай 2024 жылдың қыркүйегінде Қостанайда "Маңғыстау облыстық тұтынушылардың құқықтарын қорғау қоғамы" қоғамдық бірлестігі ("МОТҚҚҚ" ҚБ) өкілі қытайлық өндірушінің тәтті сүтті сусынын сатып алған кезде орын алды. Өнім Қазақстан Республикасы Президенті Іс басқармасы Медициналық орталығы "Санитарлық-эпидемиологиялық сараптама орталығы" ШЖҚ РМК аккредиттелген зертханасына сынақтан өткізуге жіберілді. Зертханалық сынақтардың нәтижелері өнімнің өнеркәсіптік стерильділік стандарттарына сәйкес келетінін көрсетті, бірақ таңбаламаны әлі де жақсарту керектігін көрсетті.
Бір қарағанда, қаптамадағы ақпарат соншалықты маңызды емес сияқты көрінуі мүмкін: «Оның дизайнының қандай айырмашылығы бар? Ең бастысы, өнім балғын және дәмді болсын!» дерсіз. Бірақ, қауіпсіз және сапалы тамақтану әлеміндегі біздің нұсқауымыз болып табылатын – таңбалама. Бұл бізге:
• өнім неден жасалғанын,
• оның тағамдық және энергетикалық құндылығының қандай екенін,
• қандай жағдайларда және қанша уақыт сақтауға болатынын,
• зиян келтірмей, пайда әкелу үшін өнімді қалай дұрыс пайдалану керектігін білуге көмектеседі.
Қостанайдан келген қытайлық сүтті сусынына қатысты, қаптамада мемлекеттік және орыс тілдеріндегі негізгі мәліметтер: өнімнің атауы және майдың массалық үлесі, салмағы, құрамы, тағамдық және энергетикалық құндылығы, жарамдылық мерзімі туралы мәліметтер жоқ болып шықты. күні мен сақтау шарттары – мұның бәрі көрсетілмеген. Сонымен қатар, қаптамада өнімнің Кеден одағында сертификатталғанын растайтын ЕАС (Еуразиялық сәйкестік) белгісі болмаған.
Сурет: Жанна Биятан
"Таңбаламаның маңыздылығын асыра бағалау қиын. Ол жай ғана ақпарат беріп қоймайды, ол тұтынушыға өнімнің тұтынуға қауіпсіз және барлық стандарттарға сәйкес келетініне сенімділік береді. Біз шапшаң қимылмен жүретін өмірде тұтынушылар өз отбасына арналған өнімді тез және ыңғайлы етіп таңдағысы келетінін түсінеміз, бірақ, бұл таңдаудың негізгі ережелерін елемеуге тиіс дегенді білдірмейді". "MOТҚҚҚ" ҚБ сарапшысы Әлия Әлибекова
Ол сондай-ақ:
- Құрамын оқу. Өнім таныс болып көрінсе де, әрқашан оның ингредиенттерін, әсіресе, шетелде өндірілген өнімдерді тексеріңіз. Бір елде рұқсат етілген кейбір ингредиенттер басқа елде шектелуі мүмкін.
- Сақтау шарттары – балғындықтың кілті. Азық-түлікті дұрыс сақтамау оның жарамдылық мерзімінен бұрын бұзылуына әкелуі мүмкін. Сондықтан, егер қаптамада сақтау шарттары көрсетілмесе, оған абай болу керек.
- Жарамдылық мерзімін тексеріңіз. Бұл барлық өнімдерге арналған негізгі ережелердің бірі. Қаптамада бұл ақпараттың болмауы сізге әлдеқашан зақымдалған өнімді сатып алуыңызға жол ашуы мүмкін, – деген ұсынымдарды ұсынады.
Таңбалама мәселесінде тек тұтынушылар ғана мұқият болып қоймауы қажет. Кәсіпкерлер, әсіресе, шетелден тауар әкелетіндер өнімнің Қазақстанның заңнамалық нормаларына сәйкес келуіне жауапты.
Мұны Әлия Әлибекова былай деп түсіндіреді: "Көбінесе басқа елдердің өндірушілері өз өнімдерінің қай елдің нарығына шығатынын білмейді, сондықтан таңбаламаны аудару және бейімдеу жауапкершілігі импорттаушыларға жүктеледі. "Қазақстан заңында өнімнің жапсырмалары мен нұсқаулықтары мемлекеттік және орыс тілдеріне аударылуы тиіс екені анық көрсетілген".
Кәсіпкерлер үшін жеткізушілермен өзара әрекеттестік орнату және өнімдердің халықаралық стандарттарға сай ғана емес, Қазақстанның талаптарына да толық сәйкес келетініне көз жеткізу маңызды. Бұл жай ғана формальдылық емес – ол тұтынушыны да, бизнесті де ықтимал бұзушылықтар мен шағымдардан қорғайды.
"Біз кәсіпкерлерді жазалау үшін заңбұзушылықтарды анықтауға ұмтылмаймыз. Біздің мақсатымыз – әрбір тұтынушының сатып алатын өнімдері туралы толық ақпаратқа қолжеткізуін қамтамасыз ету. Бұл отбасының қауіпсіздігі мен жалпы халықтың денсаулығы үшін қажет", - деп атап өтті Әлия Әлибекова.
Қостанай дүкені сөресінен табылған сүт сусыны қаптамасындағы ақпараттың болмауы тұтынушы үшін ықтимал қауіптерді қалай жасыра алатынының жарқын мысалы болып табылады. Қажетті ақпараттарды алу үшін жапсырманы қарапайым түрде тексеру – өзіңізді және жақындарыңызды ықтимал қиындықтардан қорғауға көмектеседі.
Тұтынушылардың құқықтарын қорғау жобасы аясында осы материалды дайындаған «MOТҚҚҚ» ҚБ тұтынушылар құқығын қорғау – тек мемлекеттік органдардың ғана емес, азаматтардың да міндеті екенін еске салады.
Осыған ұқсас сұрақтар бойынша байланыс нөмірі 87054222739 немесе Instagram парақшасы: OZPP.KZ – https://www.instagram.com/ozpp.kz/
