Жамбыл облысында мерзімі өтіп кеткен, техникалық регламентке сәйкес келмейтін сүт өнімдері сатылған
Сурет: unsplash
Тағы да Беларусь өнімдері микроскоп астына түсті және сәйкессіздіктер басқа қалаларда сатылып алынған өнімдерге ұқсас болды. Енді Тараз қаласында КО ТР 022/2011 4-бабы4.1-тармақшасы 1-тармағы талаптарына сәйкес келмейтін сүт өнімдерін өткізген. Реттеуші органдардың айтуынша, Беларусь компаниясының заңгерлері мұндай өнімдерді сату фактісін жоққа шығарды, дегенмен бәрі хаттамада және фотосуреттерде жазылған.
"Мұндай өнімдер Қазақстанда сатылмауы керек деп есептеймін деп санаймын", – дейді тұтынушылар заңгері Жанна Биятан. "Егер таңбалама қазақ тілінде болса, біздің өнімдер көрші елдерде оңай сатылмайды деп ойламаймын. Мен қазақстандықтардың мұндай өнімдерді импорттамайтынына сенімдімін, ал ЕАЭО елдері мұндай өнімдерді тұтынушы азаматтарына сатуға рұқсат бермейді", – деп жалғастырды ол.
"Сонымен қатар, ҚР Денсаулық сақтау министрлігінің тиісті бақылау
органдарының, сондай-ақ зерттеу жұмыстарын жүргізген мамандардың нәтижелеріне
көңілі толмады", - дегенді айтты жоба соңында Жанна Үрметханқызы.
Әлеуметтік жобаны жүзеге асыру аясында "Маңғыстау облыстық тұтынушылардың құқықтарын қорғау қоғамы" қоғамдық бірлестігінің өкілдері бұл жолы қоржынға мынадай зерттеулерді салды:
Сурет: Жанна Биятан
№1 сынама: "Бабушкина крынка" ультрапастерленген
ауыз сүті, майлылығы 1,5%.
КО ТР 022/2011 сәйкес, өнімдегі сәйкессіздіктер туралы хабарлаймыз:
1) Тамақ өнiмiнiң атауы мемлекеттiк тiлде көрсетiлмеген;
2) Құрамы мемлекеттік тілде көрсетілмеген;
3) Сақтау шарттары мемлекеттік тілде көрсетілмеген;
4) Тамақ өнімдерін өндірушінің атауы
мен орналасқан жері мемлекеттік тілде көрсетілмеген;
5) 100 г өнімнің тағамдық және энергетикалық құндылығы мемлекеттік тілде көрсетілмеген;
6) Қазақтілді тұтынушылар үшін мемлекеттік тілде ақпарат жоқ.
КО ТР 033/2013 сәйкес, өнімдегі сәйкессіздіктер туралы хабарлаймыз:
1) Сүт өңдеу өнімінің мемлекеттік тілдегі атауы көрсетілмеген;
2) Майдың массалық үлесі мемлекеттік тілде көрсетілмеген;
3) Одақ аумағында мемлекеттiк тiлде тiркелген сүт өңдеу өнiмдерiн өндiрушiнiң және өндiрушiнің Одақ аумақтарындағы тұтынушылардан шағымдарды қабылдауға уәкiлеттi ұйымның атауы мен орналасқан жерi көрсетiлмеген;
4) Сүт өңдеу өнімінің құрамы, оған кіретін компоненттер мемлекеттік тілде көрсетілмеген.
Сурет: Жанна Биятан
№2 сынама: Славян дәстүрлері, майдың
массалық үлесі 3,2% айраны.
Мұнда да КО ТР 022/2011 және КО ТР 033/2013 сәйкессіздіктер анықталды.
Сонымен бірге, 2024 жылдың 10 қазанындағы РO-24-13608 хаттамасы өнімнің жарамдылық мерзімінің өткенін де анықтады:
Өндірілген күні: 19 тамыз 2024 жыл;
Жарамдылық мерзімі: 2024 жылдың 30 қыркүйегі;
Өнімді таңдау күні 2024 жылдың 1 қазаны.
Қазақстан Республиксының "ХАЛЫҚ ДЕНСАУЛЫҒЫ ЖӘНЕ ДЕНСАУЛЫҚ САҚТАУ ЖҮЙЕСІ ТУРАЛЫ" 2020 жылдың 7 шілдесіндегі № 360-VI ҚР кодексіне сәйкес, халықтың өмірі мен денсаулығына қауіп төндіретін өнімдер – гигиеналық нормативтерге, техникалық регламенттерде бекітілген қауiпсiздiк талаптарына сәйкес келмейтiн деп танылған, оларды қолдану немесе тұтыну кезiнде адамның денсаулығына қауіпті ықтималдығы бар өнімнің жай-күйі; олардың қадағалануын, қауіпсіздігін растайтын өндірушінің (жеткізушінің) құжаттары жоқ, таңбаламасы нормативтік құқықтық актілердің талаптарына сәйкес келмейтін; сақтау мерзімі белгісіз немесе жарамдылық мерзімі өтіп кеткен; жалған өнімдер;
Естеріңізге сала кетейік, қоғамдастық өкілінің мерзімі өтіп кеткен өнімді табу ниеті болмаған. Кешенді сараптама жүргізу мақсатында өнімдер кездейсоқ түрде сатылып алынып, зертханалық тексеруге ұсынылғанда жарамдылық мерзімі өтіп кеткені анықталады.
Қауіпсіздікті қамтамасыз ету және Жамбыл облысы бойынша тұтынушыларға азық-түлік өнімдерінің жөнелтілуіне жол бермеу мақсатында Жамбыл облысы бойынша санитарлық-эпидемиологиялық бақылау департаментіне e-otinish арқылы шағым жолдадық.
Естеріңізге сала кетейік, бұған дейін Қазақстан бойынша осыған ұқсас мәселелер мен сәйкессіздіктер анықталғандықтан, біз Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігіне өтініштер жолдаған болатынбыз, сонымен қатар материалдар Қазақстан бойынша жергілікті аумақтық санитарлық-эпидемиологиялық бақылау департаменттерінде де жіберілген болатын. Алайда, құқыққорғау сипатындағы нәтижелерге қолжеткізе алмадық, өйткені Кәсіпкерлік кодексте шағымға Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптарындағы бұзушылықтар бойынша физикалық және заңды тұлғалардың негіздері мен растайтын өтініштері негіз болады. Біздің дәлелдеріміз: тауарды сатып алғаны туралы фискалды түбіртектер, сатушы мен сатып алу орнын сипаттайтын, БСН/ЖСН көрсетілген тізімдер, аккредиттелген зерттеу орталықтарының зерттеу хаттамалары жеткілікті сенімді емес.
Мәселен, жауаптардың біріне мынадай бас тарту түрткі болды: тізімде тауар мен оның сатушылары туралы барлық ақпарат болса да, зерттеу хаттамасында іріктеу орны көрсетілмеген, – дейді қоғам белсендісі Жанна Биятан ашуын жасыра алмай.
Нормативтік құқықтық актілердің иерархиясында Қазақстан Республикасы Кәсіпкерлік кодексі "Тұтынушылардың құқықтарын қорғау туралы» заңнан жоғары тұрады, сондықтан тұтынушылардың құқықтары бұзылған жағдайда Кәсіпкерлік кодексін ескере отырып шаралар қабылдау қажет. Сонымен қатар, қарапайым тұтынушы мемлекеттік органдармен байланысудың нақты алгоритмін білуі керек, әйтпесе міндетін дұрыс орындамайтын сатушыны/өндірушіні жеңу мүмкіндігі аз", – дейді тұтынушыға жанашырлық танытқан құқыққорғаушы.
Осыған ұқсас сұрақтар бойынша Instagram OZPP.KZ сілтемесі – https://www.instagram.com/ozpp.kz/ немесе 87054222739 телефоны арқылы хабарласа алатыныңызды ескертеміз.
