Қазақстанның оңтүстігі жасарып, солтүстігі қартаюды жалғастырып жатыр
Сурет: Zakon.kz
Ел тұрғындарының жас құрамын көрсететін Биллетер индексі Қазақстанда 11-жыл қатарынан өсіп келе жатқан оң көрсеткішті (өсіп келе жатқан бала санына қарай) атады. Атап айтқанда, Биллетер индексі 2020 жылы 100 адамға шаққанда 13-тен 2021 жылы 14,3-ке дейін өсті.
Алайда, республикадағы аймақтық жағдайда бәрі соншалықты анық емес. Биллетер индексінде орташа деңгейден айтарлықтай асып түсетін өңірлер бар. Олар: Түркістан (100 адамға 48,5) және Маңғыстау (100 адамға 42,1) облыстары, Шымкент (100 адамға 37,5), Атырау (100 адамға 34,2), Қызылорда (100 адамға 33,3) және Жамбыл (100 адамға 30,7) облыстары.
Сонымен қатар Биллетер индексі Қазақстанның 6 облысында және негізінен халықтың айтарлықтай қайтыс болуы байқалатын елдің солтүстігінде жақсы емес көрсеткіштерді байқады. Олар: Солтүстік Қазақстан (100 адамға -27,7). ), Қостанай (100 адамға -22,2), Шығыс Қазақстан (100 адамға -14,5), Павлодар (100 адамға -13,4), Ақмола (100 адамға -12,3) және Қарағанды (100 адамға -7,2) облыстары. Finprom.kz-тің хабарлауынша, мұндай көрсеткіш бұл аймақтарда 50 жастан асқан тұрғындардың 14 жасқа дейінгі жастарға қарағанда басым екенін көрсетеді.
Бұл ретте, репродуктивті жастағы (15-49 жас) әйелдердің туу көрсеткіші 2021 жылға 1000 әйелге шаққанда 98,07 болды. Бұл көрсеткіш 2020 жылмен салыстырғанда (1000 әйелге шаққанда 93,94) көп.
Жас топтары бойынша ең жоғары туу көрсеткіші 25 пен 29 жас аралығындағы әйелдерде тіркелді – 1000 адамға шаққанда – 201,51. Одан кейін 20-дан 24 жасқа дейін – 1000 әйелге шаққанда – 180,28 және 30-дан 34 жасқа дейінгі – 1000 әйелге 142,95.
Өз кезегінде, Қазақстанда 2021 жылы өмір сүру ұзақтығы 70,2 жас болды. Бұл көрсеткіш 2020 жылы 71,4 жас болған еді. Гендерлік тұрғыдан алғанда, ерлер үшін де, әйелдер үшін де өмір сүру ұзақтығы қысқарды: ерлер үшін 2020 жылғы 67,1 жастан 2021 жылы 66,3 жасқа, әйелдер үшін 2020 жылғы 75,5 жастан 2021 жылы 74 жасқа дейін.
