Қазақстан мен Қытай көшбасшылары Астанада қандай құжаттарға қол қояды
Бұл сапардың Қазақстанды ғана емес, бүкіл өңірді дамыту үшін қандай маңызы бар екендігі туралы ҚР Президенті жанындағы ҚСЗИ Азиялық зерттеулер бөлімінің басшысы Айдар Құрмашев айтып берді.
- Сіздің ойыңызша, Си Цзиньпиннің Қазақстанға сапарының маңыздылығы неде?
-ҚХР Төрағасы Си Цзиньпиннің Астанаға келуі Қазақ-Қытай қатынастарын одан әрі тереңдету үшін зор маңызға ие. Бұл оның қызметке кіріскен сәтінен бастап елімізге келген бесінші сапары, осы арқылы екі ел арасындағы өзара іс-қимылдың ерекше маңыздылығын көруге болады. Естеріңізге сала кетейін, 2013 жылы алғашқы сапары кезінде Си Цзиньпин біздің стратегиялық серіктестігімізді нығайтуда шешуші рөл атқарған "Жібек жолының экономикалық белдеуі" бастамасының негізін қалады.
"Қазақстан осы бастама аясындағы ең маңызды транзиттік дәліз болып табылады, ол арқылы Қытай мен Еуропа арасындағы барлық континенттік тасымалдардың 80% өтеді. Осының арқасында 2023 жылы екіжақты тауар айналымы рекордтық 41 миллиард долларға жетті және біз бұл көлемді 100 миллиард долларға дейін арттыруды мақсат етіп отырмыз". Айдар Құрмашев
- Екі елдің көшбасшылары қандай келісімдерге келеді?
- Ағымдағы сапар шеңберінде Қазақстан-Қытай Іскерлік кеңесінің жетінші отырысында Мұнай және газ, энергетика, көлік және қаржы салаларындағы ірі жобаларға қатысты стратегиялық маңызды құжаттарға қол қою күтілуде. Бұл біздің қарым-қатынасымыздың экономикалық ғана емес, стратегиялық тереңдігін де көрсетеді.
Осылайша, Си Цзиньпиннің қазіргі сапары екі елдің жалпы өркендеуіне қол жеткізуге бағытталған ұзақ мерзімді ынтымақтастық стратегиясының маңызды кезеңі болып табылады.
Сондай-ақ, Қытай Қазақстанмен өзара қарым-қатынаста бірнеше стратегиялық мақсаттарды көздейтінін атап өткен жөн.
Біріншіден, бұл тұрақты және сенімді серіктестікті нығайту. Сапар Қытайдың екіжақты қатынастарда ұзақ мерзімді тұрақтылық пен болжамдылықты қамтамасыз етуге ұмтыла отырып, Қазақстанмен бұрыннан бар байланыстарды нығайтуға деген ұмтылысын көрсетеді.
Екіншіден, бұл транзиттік-көлік жолдарын әртараптандыру. Қытай "Бір белдеу – бір жол" бастамасы шеңберінде Қазақстанның географиялық орнын негізгі транзиттік нүкте ретінде пайдалануға ұмтылады. Инфрақұрылымды және жаңа көлік дәліздерін дамытуды қоса алғанда, көлік секторындағы ынтымақтастықты күшейту сауданы ұлғайтып қана қоймайды, сонымен қатар Қытайға тауарларды Еуропаға жеткізудің баламалы жолдарын қамтамасыз етеді. Бұл оның сыртқы экономикалық белсенділігінің тұрақтылығы үшін өте маңызды.
Үшіншіден, бұл интеграция және инвестиция. Си Цзиньпиннің сапар жоспары сауда, инвестиция, энергетика және мәдениет сияқты негізгі салалардағы ынтымақтастықты нығайтуға бағытталған бірқатар кездесулер мен іс-шараларды қамтиды. Бұл іс-шаралар ағымдағы және әлеуетті жобаларды терең түсінуге ықпал етеді, бұл өз кезегінде екіжақты қатынастардың өсуіне ықпал етеді.
Сапар қарсаңында Қытай мен Қазақстан ынтымақтастығын дамытудың маңыздылығы туралы Қазақстан президенті Қасым-Жомарт Тоқаев бұған дейін айтқан болатын.
"ҚХР Қазақстанның жетекші сауда және инвестициялық серіктесінің ұстанымын үнемі сақтап келеді. 30 жылдан астам екіжақты қарым-қатынаста елдер арасындағы тауар айналымы 100 есе өсіп, 2023 жылы 41 миллиард долларға жетті, бұл тарихи рекорд". Қасым-Жомарт Тоқаев
Қазақстанға сапары қарсаңында ҚХР Төрағасы Си Цзиньпин де бағдарламалық мақалалармен сөз сөйледі.
"Біз қазақстандық достармен шынайылық пен сенім негізінде қарым-қатынас орнатуды үзбейміз, саяси өзара сенім мен стратегиялық үйлестіруді тереңдетуді жалғастырамыз. Бір-біріміздің түпкі мүдделеріміз бен негізгі алаңдаушылықтарымызға қатысты мәселелерде өзара қолдауды арттырамыз". Си Цзиньпин
Қытайдың көшбасшысы Қазақстанда үш күн болады: 2-4 шілде аралығында.