Мәжіліс қаңтар оқиғасына қатысқандарға рақымшылық жасау туралы заң жобасын мақұлдады
Сурет: Zakon.kz
Депутат Гүлнәр Бижанова Мемлекет басшысы қыркүйек айындағы Жолдауында қоғамды біртұтас ұлт ретінде адамгершілік танытуға, қаңтар трагедиясынан сабақ алып, оның қайталануына жол бермеуге шақырғанын айта келе, "қаңтарда болған оқиға Қазақстанның жаңа тарихындағы қайғылы оқиға екені сөзсіз" екенін атап өтті. Ол Президент алғашқы күндерден бастап осы қайғылы оқиғаларды ұйымдастырушылардың айтқанына еріп, тура жолдан тайғандарға аяушылық танытуға шақырғанын да сөз етті.
Депутаттың айтуынша, мемлекет ауыр қылмыс жасамаған қатысушылар үшін жазаны жеңілдетті. Бүгінгі таңда 1060 адам сотталды, олардың тек 106-сы нақты бас бостандығынан айырылды.
Қаңтар айында зардап шеккендерге залал өтеліп жатыр, әлеуметтік, қаржылық және өзге де көмек көрсетілуде. Бұл жұмысқа "Қазақстан халқына" қоры да қатысуда.
Ел президенті шалыс басқан адамдар үшін ұсынған екінші мүмкіндік – ең жоғары құндылық – адам бостандығы мен оның таптырмастығын түсінуге бірігу үшін қоғамға тікелей жолдау болып табылады. Біз, парламент депутаттары, үндеуді қолдап, конституциялық өкілеттіктерге сүйене отырып, осы Заң жобасымен құқық бұзушылықтар мен қылмыстар жасаған қаңтар оқиғаларына қатысушыларға қатысты рақымшылық жасау туралы Мемлекет басшысының бастамасын іске асыруды ұсынамыз.Гүлнәр Бижанова
Заң жобасының негізгі ережелеріне тоқталған Гүлнәр Бижанова бірінші кезекте рақымшылыққа іліккен азаматтар тобы анықталғанын айтты. Ол үшін нақты уақыт аралығы белгіленді. Бұл 4 пен 7 қаңтар аралығы болып саналады. Бұл кезең басқа қылмыстардың осы заңға жатқызылмауы үшін жаппай тәртіпсіздіктермен байланыстырылды. Сондай-ақ Қылмыстық кодекстің әрбір адам бойынша нақты баптарын көрсете отырып, осы оқиғалар бойынша барлық істерге талдау жасалды.
Жоба қылмыстық теріс қылықтар мен ауырлығы аз орташа қылмыстар үшін жазадан босатуды көздейді. Мұндай қылмыстар үшін жазасын өтеген адамдардан соттылығы алынады. Ауыр және аса ауыр қылмыстар жасағандарға мерзімдерді қысқарту көзделген. Ауыр қылмыстар үшін – сот тағайындаған мерзімнің төрттен үш бөлігі, ал аса ауыр қылмыстар үшін – мерзімнің жартысы қысқарады.Гүлнәр Бижанова
Бұл ретте, егер сотталған адамға Заң қолданысқа енгізілген күніне бір жылдан аспайтын мерзімі қалса, бұл жаза оның өтелмеген бүкіл мерзіміне қысқартылады.
Босатылатын адамдарды бейәлеуметтендіру көзделеді. Бұл – жұмысқа орналастыру, медициналық көмек көрсету, құжаттарды ресімдеу және тағы басқа. Тұрғын үйі жоқ адамдар үшін – өмірлік қиын жағдайға тап болған адамдарға арналған орталықтар қарастырылады.
Ол террористер, экстремистер, рецидивистер, тәртіпсіздіктерді ұйымдастырушылар және азаптаулар жасаған адамдарға рақымшылық жасалмайтынын атап өтті. Бұл туралы Президент те айтқан болатын.
Алдын ала жасалған есептеу бойынша осы кезеңде рақымшылық 1,5 мыңға жуық адамға жасалады.Гүлнәр Бижанова
Заң жобасын іске асыру қосымша қаржылық шығындарды қажет етпейді және теріс экономикалық, әлеуметтік және құқықтық салдарға әкеп соқпайды.
19 қазанда Алматы облысы жұртшылығы алдында сөйлеген сөзінде мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев қаңтардағы қайғылы жағдайдан "сабақ алу керек және бұзақылар мен лаңкестерден батыр жасаудың еш қажеті жоқ" екенін айтты. Сондай-ақ ол "Бұл осындай оқиғаның қайталануына әкеп соқуы мүмкін. Соны шындап қалайтындар бар. Біреу мұны шынымен қалайды. Белгілі бір күштердің жетегіне ерген және кішігірім қылмыстар жасағандарға рақымшылық жарияладым. Ал бұзақыларды, кісі өлтірушілерді, тонаушыларды қолдауға тырысатындардан сақ болу керек. Олар халқымыздың түпкі мүддесіне мүлдем сай келмейтін жеке мақсатты көздейді"-деді.
